JAN-KEES DUVEKOT, MAKELAAR-TAXATEUR EN DIRECTEUR KPE VASTGOED
Jan-Kees Duvekot kijkt als makelaar én directeur vastgoed bij opleider KPE kritisch naar het huidige certificeringssysteem voor de makelaar. “Er is bijna nul procent aandacht voor de actuele maatschappelijke thema’s, terwijl makelaars over zaken als discriminatie en transparant bieden echt wel een mening hebben. Discussie daarover is juist zeer waardevol, om samen te komen tot bepaalde standaarden.”
Hij was een van de oprichters van beroepsvereniging Vastgoedpro, waarvan hij jarenlang voorzitter was. “Mijn termijnen zaten erop en ik vond het ook tijd om iets anders te gaan doen. Ik heb het altijd heel nuttig gevonden om naast mijn reguliere werk als makelaar iets te betekenen voor de branche.” Met opleidingsinstituut KPE was er al contact. Als directeur van de vastgoedopleidingen voelt hij zich als een vis in het water. “Ook hierbij gaat het om mensen verbinden.”
'De rol van de makelaar is verschoven van dokter naar vaatwasser. Daar past een andere vorm van dienstverlening bij.'
Jan-Kees Duvekot
Beschikken makelaars over voldoende kennis?
“Wil je je professioneel in het vak mengen, dan is het nodig om basiskennis te hebben. De brancheverenigingen stellen eisen aan het lidmaatschap, daar hoort een bepaalde opleidingskwaliteit bij. Ook al is het vak van makelaar een vrij beroep, in de basis is het goed dat het vak een stevig fundament heeft.
Vanuit de opleiding stroomt maar een klein gedeelte de makelaardij in, ze vinden ook hun weg in andere beroepen. En er zijn er die het proberen in hoogconjunctuur en er weer uitstappen als het tegenzit, dat is van alle tijden. Wie in het vak blijft, dat filtert zich vanzelf uit.”
Zou u een keurmerk voor de beroepsgroep willen?
“Ja en nee. Het zou heel goed zijn als het beroep gereguleerd was, in welke vorm dan ook, maar dat gaat dan veel verder dan het gegeven dat je ooit in 1993 een keer een opleiding hebt gevolgd en bent beëdigd.
Dat is voor mij te makkelijk. Die ene momentopname maakt je niet voor de rest van je leven geschikt en bekwaam voor het vak. Als je je rijbewijs hebt gehaald, ben je klaar om de weg op te gaan. Maar ben je daarmee een volleerd bestuurder? Al rijdend leer je regelmatig wat bij. In de makelaardij geldt dat ook. Je kunt niet zeggen dat je met dat HEAO-papiertje in je zak volleerd makelaar bent; het is ook een ervaringsberoep. Maar het is tevens een integriteitsberoep. Vanuit de samenleving is er een grote behoefte om te kunnen vertrouwen op de beroepsgroep. Logisch, want een huis kopen is nogal wat.”
Welke kennis en vaardigheden zijn voor de makelaar van nu onmisbaar?
“Vroeger had je bepaalde kennis die de consument niet had, nu willen ze iemand die ervaren is en die hen door een complexe, emotionele periode heen helpt. Ik zei al eens op een congres: de rol van makelaar is verschoven van dokter naar vaatwasser. Naar de dokter ga je als je niet weet wat je mankeert en die gaat jou beter maken; de vaatwasser neemt iets uit handen wat je wellicht zelf kan maar niet wil, en biedt daarmee gemak. De makelaar kan gemak én comfort bieden. Daar past een andere vorm van dienstverlening bij. Je moet geen witte jas aantrekken alsof je nog dokter bent. En je moet goed inschatten wat je rol is in een bepaalde opdracht, want sommige klanten willen misschien nog wel dat je die witte jas aandoet. Zaken als mensenkennis, psychologisch inzicht en communicatie in alle vormen, worden steeds belangrijker. Niet alleen verbaal communiceren maar ook via je website, video, social media. Daarnaast blijven zaken als bouwkunde en juridische zaken natuurlijk ook van belang.”
‘Er is in het huidige systeem bijna nul procent aandacht voor de echte maatschappelijke thema’s’
Jan-Kees Duvekot
In plaats van de plicht om studiepunten te halen, krijgen makelaars sinds 2020 vanuit Vastgoedcert twee niveaumetingen om hun kennis en vakbekwaamheid aan te tonen. Hoe kijkt u daar tegenaan?“Wat ik heel erg mis in het huidige systeem is dat er voor het grootste deel vragen geformuleerd zijn die minutieus ingaan op oude theorie van jaren terug en maar voor een klein gedeelte op de actualiteit. En er is bijna nul procent aandacht voor de echte maatschappelijke thema’s van nu. Makelaars geven op die enkele vragen sociaal wenselijke antwoorden, die iedereen wel kan oplepelen. Daarmee sla je de discussie dood. Ik hoor heel veel weerstand van de makelaars over de betutteling van dit systeem. Dat vind ik zonde; je neemt het vak en de makelaar niet voldoende serieus. Die discussie is er namelijk tijdens de cursussen van KPE bijvoorbeeld wel, dan laten makelaars hun mening horen. Dat is zeer waardevol, voor de openheid, het inzicht en ook om samen te komen tot bepaalde standaarden.”
Over wat voor thema’s gaan die discussies?
“Denk aan gevoelige onderwerpen als discriminatie op de woningmarkt en transparante biedingssystemen. Stel, je hebt twintig mensen voor een woning, wie ga je die woning gunnen? Zit daar eigenbelang bij, wat de maatschappij al snel denkt? Of neem het onderwerp taxaties, waarbij partijen als DNB en AFM zeggen dat de taxateur deel is van het probleem dat de huizenprijzen te snel stijgen. Taxateurs hebben ontzettend veel kennis van ontwikkelingen en marktomstandigheden, maar in hun taxatierapport zie je daar vaak weinig van terug. Ze moeten te veel achteromkijken in plaats van vooruit, terwijl ze daar wel zicht op hebben. Natuurlijk weet de taxateur niet wat een huis over vijf jaar waard is, maar hij kan wel, meer dan nu, zijn licht laten schijnen op de ontwikkelingen die gaande zijn. En dat die van invloed kunnen zijn op de waarde in de toekomst. De geautomatiseerde modelwaarderapporten krijgen de overhand als je als taxateur niet méér doet, of mag doen, dan die modellen; dan word je links en rechts ingehaald door een computer.”
Worden makelen en taxeren steeds meer verschillende specialismen?
“Volgens mij hoeft dat niet. Als je als taxateur de dynamiek van de markt niet kent, wordt het lastig. Dan kijk je te veel achterom. Ik denk dat het goed te combineren is en dat er voldoende regelgeving is om die beroepen te scheiden in uitvoering. Wat betreft de rol van de taxateur is het wel uitkijken dat hij niet een persoon wordt die de transactie gaat valideren. Dat de makelaar gezien wordt als een marktkoopman die zegt dat een stuk kaas van een kilo een tientje waard is en dat de taxateur dan als een marktmeester moet zeggen dat het 950 gram is en dat het bedrag te hoog is. Dat is niet de rol van de taxateur, die is geen adviseur van de koper. Hij is ook geen partij in de transactie. Zijn rol is een onafhankelijke en dat moet hij vooral zo houden. Maar de druk op de taxateur is heel groot. Als een deal al gesloten is en hij tot een andere waarde dan de koopsom komt, heeft hij ruzie met iedereen en kan zelfs toekomstige omzet verliezen als hij dit in de ogen van sommigen te vaak doet. Dat is de doodsteek voor de taxateur.”
Zoeken taxateurs en makelaars de discussie en het gesprek met collega’s voldoende op?
“Onze agenda wordt geregeerd door telefoontjes, we werken erg ad hoc. Er zijn heel weinig makelaars die bewust een dag in de maand een streep in de agenda zetten om na te denken over het vak; die tijd geven we onszelf niet. Een paar dagen per jaar met je vak bezig zijn buiten het dagelijkse werk is daarom heel goed. Dat kan in de vorm van een cursus, een bedrijfsbezoek, een gezamenlijke taxatie; daar zijn vele vormen van. Van belang is dat het aansluit bij de praktijk en inspeelt op de actualiteit.
Ik zit in Zeeland in een recreatieve werkomgeving. Het is fijn dat opleiders voor dat soort niches ook cursussen hebben. Zo hebben we met een groep op een vakantiepark een dag recreatief vastgoed beetgepakt. Dat zijn ontzettend mooie dagen. Het sluit helemaal aan bij je eigen praktijk, je spreekt collega’s die er ook actief in zijn, dus je leert van elkaar. Dat soort praktijkgerichte trainingsdagen, daarvan zou ik er veel meer willen zien. Ook omdat ze ruimte bieden om standpunten en ervaringen uit te wisselen. De makelaar wil echt bezig zijn met zijn vak. Geef hem dan ook die ruimte.”
Dit artikel is geschreven in opdracht van Vastgoed Actueel en is ook gepubliceerd in het digitale magazine, juni 2022. Meer informatie over Vastgoed Actueel vindt u op de website: https://vastgoedactueel.nl/
