Makelaars en taxateurs de kop van Jut
‘Consument vaak ontevreden over taxateur’, ‘Makelaars beloven beterschap met biedlogboek en meldpunt’. Twee koppen die onlangs in de media verschenen. De overspannen woningmarkt leidt tot veel frustratie bij de koper. De makelaar en taxateur krijgen over hun handelswijze kritiek. Maar is dit wel terecht?
“Ik begrijp het wel, maar het is zeker niet terecht”, zegt Jan-Kees Duvekot, directeur KPE Vastgoed. “Als je tien keer achter het net hebt gevist bij de poging tot aan aankoop van een woning, slaat teleurstelling om in boosheid en zoek je een zondebok. Dat wetgeving sommige zaken in de hand speelt, weten echter veel kopers niet. Neem nu het schriftelijkheidsvereiste. Die is ooit door de overheid in het leven geroepen om de koper van een huis te beschermen. Er moet een handtekening onder het koopcontract en je hebt drie dagen bedenktijd. Bij een mondelinge overeenstemming is er dus geen sprake van een rechtsgeldige koopovereenkomst. Zegt een makelaar bij een bod de woning toe en er komt de volgende dag een hoger bod, mag hij dit formeel niet naast zich neerleggen. Daar zou de verkoper hem weer op kunnen aanspreken. En dit soort situaties doen zich in de huidige markt natuurlijk veelvuldig voor.”
Van alle tijden
Roelof Piest, business strateeg bij Vastgoedpro, deelt de mening van Duvekot. “Dat de consument iets vindt van de makelaar is van alle tijden. Naarmate de markt wijzigt, wijzigt ook de klager. In de huidige markt is dat de koper, maar als straks weer meer aanbod dan vraag is, is de verkoper teleurgesteld omdat zijn makelaar de woning niet snel genoeg verkocht krijgt. Ik spreek veel makelaars die de huidige situatie net zo vervelend vinden. Wat doe je met een bod nadat er al een mondelinge toezegging is gedaan? Wijs je het af, handel je niet volgens de wetgeving. Pak je het mee en de verkoper accepteert het bod, heb je een teleurgestelde en boze koper die dacht het huis te hebben gekocht. Goede voorlichting richting consumenten is ontzettend belangrijk. Hoe werkt het biedproces en aan welke wetgeving moet je voldoen. Ik merk iedere keer weer dat als ik consumenten die uitleg er begrip ontstaat.”
Verkoper beslist
Een biedlogboek moet openheid gaan bieden. Vriendjespolitiek en prijsopdrijving moet hiermee voorkomen worden. “Er zitten zeker ook tussen de makelaars een aantal rotte appels”, vindt Jan-Kees Duvekot. “Maar de overgrote meerderheid handelt naar eer, geweten en moreel kompas. Ik ben er ook niet zo zeker van of een biedlogboek dé oplossing is. Wat als het hoogste bod er eentje was met een lange aanvaardingsdatum en ontbindende voorwaarden, terwijl het tweede bod onmiddellijke aanvaarding en geen ontbindende voorwaarden heeft. Een verkoper kiest dan wellicht voor het tweede bod, ook al is het een paar duizend euro minder. De hoogste bieder zal dan weer denken dat hij belazerd is. Kortom ik zie een biedlogboek nog niet direct als dé oplossing.” “Vergeet ook niet dat de verkoper uiteindelijk beslist”, vult Roelof Piest aan. “Vaak denken kopers dat de hoogste prijs bepalend is. Maar de verkoper hoeft niet voor de hoogste prijs te gaan. Aanvaardingstermijn, ontbindende voorwaarden, financiering, allemaal aspecten die meespelen om een keuze te maken.”
Liever overbieden
Ook taxateurs krijgen behoorlijk wat kritiek van potentiële kopers. Ze taxeren te laag en de oplevering van het rapport duurt veel te lang. “De taxateur wordt pas ingeschakeld als de koop is gesloten”, legt Jan-Kees Duvekot uit. “Dat betekent dat er al een koopsom en waarschijnlijk ook een aanvaardingsdatum ligt. Eigenlijk is dat best wel vreemd, want de taxateur is er om de potentiële koper te beschermen dat hij niet boven de marktwaarde koopt. Maar de prijs is al overeengekomen en dus moet de taxateur op dit bedrag ‘uitkomen’. Komt hij daar niet aan, dan is er boosheid. Maar dat is niet terecht. Eigenlijk zou je een taxateur moeten inschakelen voordat je een bod doet, maar dat is net zoals bij een aankoopmakelaar. Betalen voor iets waarvan je niet weet of je het krijgt, doen wij Nederlanders niet graag. En al zeker niet in de huidige markt met een tekort aan woningen. We overbieden liever fiks, zodat we wellicht het huis krijgen. Lukt dat niet, dan is de makelaar de boeman en dat is niet terecht, want het probleem van woningtekort hebben zij niet veroorzaakt.”
